Klor Gazının Zararları
Klor Gazı Nedir?
Klor gazıyeşilimsi sarı renkte bir gazdır. Havadan daha 2,5 kat daha ağırdır. Oldukça zehirli bir gazdır. Mangandioksit, sodyum klorür ve sülfirik asitin tepkimeye girmesi ile klor açığa çıkar. -35 c sıcaklığının altında sıvı halde bulunur. Klor hemen hemen tüm metalleri etkiler. Gümüş, bakır, kalay, alüminyum ve kurşun klorla tepkimeye girer. Platin ve altın da klor etkisiyle çözünebilen elementler arasında yer alır.
Klor gazı ilk olarak 1774 yılında Carl Wilhelm Scheele tarafından keşfedildi. Boğucu bir kokuya sahip olan klor gazı solunması tehlike arz eder. Klor gazı yarlı işlerde kullanıldığı gibi zararlı işlerde de kullanılır. İlk kez 1. Dünya Savaşı’nda Almanya tarafından kimyasal silah olarak kullanılmıştır. Klor gazı su ile temas ettiğinde hidroklorik asit ve hipoklorik asit meydana gelir. Solunma miktarına ve süresine göre öldürücü sonuçlara sebebiyet verir.
Klor gazı zararları nelerdir ?
Klor gazı, solunum yolu, gözler ve deri için oldukça toksik bir maddedir. Klor gazına uzun süre maruz kalmak, ölümcül sonuçlar doğurabilir. Klor gazının zararları arasında şunlar yer alır:
Solunum yollarına zarar verir: Klor gazı, burun, boğaz ve akciğerlerde ciddi tahribata neden olabilir. Bu da nefes almada güçlük çekmeye, öksürüğe ve solunum yetmezliğine yol açabilir.
Gözlere zarar verir: Klor gazı, gözlerin tahriş olmasına, kızarmasına ve yanmasına neden olabilir. Uzun süre maruz kalınması durumunda, görme kaybı bile meydana gelebilir.
Ciltte tahrişe sebep olur: Klor gazı, temas ettiği deride tahrişe neden olur ve hatta cildin soyulmasına bile yol açabilir.
Ölüm riskini arttırır: Klor gazı, yüksek konsantrasyonlarda ölümcül olabilir. Solunum yetmezliği, kalp krizi veya beyin hasarı gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Çevreye zarar verir: Klor gazı, su ve toprakta çözünürlüğü düşük olduğundan, uzun vadede çevreye zarar verebilir. Su kaynaklarına sızabilir ve hayvanlar ile bitkiler üzerinde önemli tahribatlara neden olabilir.
Bu nedenlerden dolayı, klor gazından mutlaka uzak durulmalı ve doğru şekilde kullanılmalıdır.
Klor Gazı Kullanım Alanları
Klor gazı kullanımı yaygın değildir. Etkilerinin yoğun olması ve ölüm riskinin olması klor gazının kullanım alanını kısıtlamıştır. Gazının zararlı olmasının yanı sıra klorun kendisi en sık kullanılan kimyasallardan biridir. Toz ve sıvı klorun solunmasında ya da seyreltilerek kullanımında herhangi bir zarar yoktur.
Klor, sanayide doymuş tuz çözeltisinden elektroliz yapılarak elde edilir. Kimi zaman ise erimiş sodyum klorürden klor elde edilir. Klor ve klor bileşenleri kağıt, dokuma sanayisinde yaygın olarak ağartıcı olarak kullanılır. Kağıt beyazlatma, kumaş ağartma gibi. Şehir şebeke sularının dezenfekte edilmesi için klordan faydalanılır.
Havuz temizliğinde kimyasal ürünlerden yararlanılır. Yararlanılan kimyasalların başında klor gelir. Klor en sık tercih edilen dezenfektanlardan biridir. Maliyetinin düşük olması ve etkisinin yüksek olması nedeni ile havuzun içerisinde mikropları yok etmek ve oluşumlarını engellemek için kullanılır.
Klor Gazının Zararları
Klor gazı zararları oldukça fazladır. Aşındırıcı ve zehirli bir gaz olan klor gazı ile temas edilmemeli ve solunmamalıdır. Doğada bulunan pek çok element ile tepkimeye giren bu gaz demiri eritebilir. Neredeyse bütün metalleri eritebilir güce sahiptir. Tepkime sırasında yüksek sıcaklık yayar. Tarihte kimyasal silah olarak kullanılmış olan bir gazdır. Litre başına 2,5 mg klor içeren hava birkaç dakika solunması dahilinde ölüme sebep olabilir.
Klor gazından Nasıl Korunur?
Klor gazına maruz kalmak oldukça tehlikeli sonuçlara yol açar. Renkli ve kokulu bir gaz olduğu için yayılması fark edilir. Genellikle savaşlarda kullanılan bu gaz fark edildiği an solunum yollarının korunması gerekir. Solunum yolunu etkileyen gaz dakikalar için nefes almakta zorluğa ve ciğerlerde tahribata neden olur. Koruyucu maskeler, kumaş bez ya da bulunan herhangi nesneler ile burun ve ağız korumaya alınmalıdır. Gaz en çok çocuk, genç ve bağışıklık sistemi düşük kişileri etkiler. Gazdan etkilenmeden sonra en hızlı sürede tıbbi muayene gereklidir. Gazın miktarı, maruz kalınma süresine ve vücutta oluşturduğu tahribata göre tedavi uygulanabilir. Fazla maruz kalma ölüme yol açar.
Klor Gazının İnsanlar Üzerindeki Etkileri
Klor gazı Oldukça zehirli bir gazdır. Mümkün olduğunca cilt ile temasından kaçınılmalıdır. Klor gazı suyla temas ettiğinde ortaya çıkan gaz akciğerler ve göz gibi vücudun nemli bölgelerini tahriş eder. Akciğer ödemine, mide ağrısına ve boğazda daralmaya sebebiyet vererek vücutta birçok tahribata sebep olur.
Klor gazı solunması sonucu kalıcı hasar meydana gelir ve yaşama şansı oldukça düşüktür. Bu sebepten dolayı birçok savaşta kimyasal silah olarak kullanılmıştır. İnsanlar için ölümcül etkisi olan klor gazı boğucu kokusu ve sarı rengi olan bir gazdır. Bu gazla temas edilme süresi tedavi süreci için oldukça önem taşır. Kısa süreli bir maruz kalma ise derhal suyla bütün vücut temizlenmelidir. Bu da insanları yaşam şansını yükseltir. Temas halinde uzmanlar tarafından ek hızlı şekilde gözetim altında tutulması önerilir.
İnsan Vücudunda Bulunan Klor
Klor vücutta ki pH dengesini ve sıvı düzeninin sinir sistemlerine etkilemesinde önemli bir elektrolittir. Klor yediğimiz sofra tuzları ile vücuda alınmaktadır. Mide ve bağırsak yoluyla emilmekte fazlası ise idrarla atılmaktadır. Klor seviyesinin yüksek olması uzun süren kusma nöbetleri terleme, ishal, diyabetik rahatsızlıklar, böbrek yetmezliği ve böbrek hastalıkları ile kendini gösterir. Vücuttaki klor seviyesini böbrekler dengeler. Klor seviyesinin düşüklüğü ise kalp yetmezliği, kronik akciğer rahatsızlığı, uzun süreli ishal ve kusma, halsizlik, baş dönmesi, kilo kaybı gibi rahatsızlıklar ile kendini gösterir.
Klor Gazının Faydaları
Bu kadar zararlı bir gaz olmasının yanında sodyum klorür ve sülfirik asitin tepkimeye girmesi sonucu elde edilen klor pek çok faydalı amaç için de kullanılır. Klor, havuz temizliğinin yanı sıra birçok temizlik malzemesinde etken madde olarak kullanılır. Dezenfekte etme özelliği ve sudaki mikropları yok etmesi ile havuz suyunda klor kullanımı oldukça yaygındır. Düşük maliyeti olan klor yaygın olarak tercih edilen bir kimyasal temizleyicidir. Şehir sularının temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi yine klor sayesinde olur. Birçok mikrop öldürücü dezenfektanların yapımında klor kullanılır. Klor ve bileşikleri kağıt sanayi ve dokuma sanayisinde ağartıcı olarak da kullanılır. Klor toz ya da sıvı halde kullanıma hazır hale getirilir. Kullanım amaçlarına göre seyreltilip oranları değiştirilebilir.